اتصالات ریل راه اهن-اتصال دهنده های مورد استفاده در راه آهن

اتصالات ریل راه اهن-اتصال دهنده های مورد استفاده در راه آهن
ریل
ریل فولاد نَوَردشدهای است که به صورت دو رشته موازی روی ریلبندها نصب میشود.
بخش اصلی خط همان ریل است که دو وظیفه تحمل بار وسیله نقلیه و هدایت آن را به عهده دارد.
بار وارده از چرخ در جهت توزیع نیروها در سطح بیشتر و انتقال آن به پارسنگها(بالاست) و زیرسازی بین تراورس تقسیم میشود.
ریلها و تراورسها به وسیله پیچها و پابند به همدیگر بسته شده و سازه واحدی به نام بست خط یا (Panel) را بهوجود میآورند.
این سازه در برابر نیروهای افقی و عمودی حاصله از حرکت قطارها و تغییرات درجه حرارت محیط مقاومت است.
**بررسی انواع پیچ راه آهن
از آنجایی که صنعت حمل و نقل ریلی بسیار مورد توجه است،
کنترل ایمنی بخشهای مختلف مرتبط با این صنعت، اهمیت ویژهای مییابد.
سیستمهای ریلی و واگنهای قطار همواره تحت تنشهای کششی و فشاری هستند.
در نتیجه ادوات اتصالی مورد استفاده در آنها، میبایست دارای استحکام کششی و فشاری بالایی باشند.
از اینرو، مناسبترین گریدهای فولاد برای تولید پیچ راه آهن گریدهای 8.8 و 10.9 هستند
**پیچ ها و اتصال دهنده های مورد استفاده در راه آهن
*تراورس یا ریلبند
ریل بند یا تراورس به تکیهگاه بتونی یا چوبی یا فولادی میگویند که ریلها روی آن بسته میشود.
وظیفه تراورس ایجادیک بستر برای ریل است که نیروهای وارده از ریل را به زیر سازی منتقل میکند.
حداکثر فاصله مجاز دو تراورس ۲۵ سانتیمتر است.
در خطوط با بار محوری کمتر، این فاصله میتواند تا ۷۵ سانتی متر نیز افزایش یابد.
*پابند
تثبیت ریل روی تراورس با «پابند» انجام میشود که به دلیل اهمیت آن در نگهداری ریل و جلوگیری از لغزش آن
و دیگرموارد فنی، باید داری مشخصات ویژهای باشد.
پابند متداول در ایران به پابند نوع k موسوم است که شامل قطعاتی به نامهای:
1- صفحه زیر ریل 2- پیچ تراورس 3- کلیپ(پابندها) 4- پیچ مخروطی 5- فنر دوگانه 6- لاستیک زیر ریل شدهاست.
*پارسنگ یا بالاست
پارسَنگ یا «بالاست» به انگلیسی ( Track ballast) :
بالاست لایهای از مصالح سنگی شکسته با قطر متوسط ۲۰ تا ۶۰ میلیمتر است
که به دلایل ذیل، مجموعه تراورسها و ریل بر روی آن قرار میگیرد:
– بارهای وارده به خط را به طور یکنواخت توزیع کرده و پس از جذب قسمتی از آن به زیرسازی منتقل میکند،
بدون بالاست امکان تراز کردن تراورس ها ممکن نیست.
– خط را در برابر حرکتهای عرضی عمودی و طولی محافظت میکند.
دانههای «بالاست» با تراورس و با همدیگر درآمیخته میشوند تا بهتر بتوانند
نیروها را توزیع کرده و در برابر نیروهای دینامیک و ارتعاشات مقاومت کنند،
سبب میرایی و استهلاک ضربات، ارتعاشات و صداهای حاصل از حرکت وسایل نقلیه ریلی میشوند.
– عمل زهکشی آبهای بارندگی و غیره از اطراف ریلها و تراورسها سریع انجام میشود و از جمع شدن آب جلوگیری میکند.
– از یخزدگی روسازی و زیرسازی (با انجام عمل زه کشی در مواقع نسبتاً سرد) جلوگیری میکند.
– با کاربرد «بالاست» عملیات نگهداری آسانتر وهمه ناهمواریها و ناترازیها در خط با زیرکوبی بالاست میسر میشود.
– رویش نباتات و گیاهان مزاحم را در داخل خط کندتر میکند، زیرا در اثر زهکشی رطوبت لازم برای رشد گیاهان موجود نخواهد بود.
– بالاست قسمتی از ضربات دینامیکی را جذب کرده و مثل فنر در برابر بارهای وارده مقاومت میکند.
در زیر بالاست لایهای از مصالح نسبتاً ریزدانه قرار میگیرد که به آن« زیر بالاست» میگویند که به منظور
1- کاهش تنشهای وارد بر لایههای زیرسازی
2- نگهداری سطح بالای بستر در مقابل نفوذ سنگهای بالاست
3- محافظت از سطح زیرسازی در برابر یخبندان
4- جلوگیری از نفوذ ذرات ریز بستر روسازی به بالاست
4- تسهیل بیشتر زهکشی
پیچ و مهره های مورد استفاده در یک مسیر ریلی برای بستن انتهای ریل های فولادی به هم، در یک اتصال استفاده می شوند.
اندازه پیچ و مهره های یک خط ریلی با توجه به نیازهای آن بخش ریلی متفاوت می باشد.
قطر و طول مناسب پیچ و مهره های خطوط ریلی را باید با بررسی استاندارهای مورد نیاز آن قبل از اجرای پروژه محاسبه و تعیین نمود.
پیچ و مهره های راه آهن را می توان به انواع مختلفی طبقه بندی نمود؛
**مهم ترین نوع پیچ و مهره ها و استاندارهای مورد نیاز برای استفاده در خطوط ریلی**
از جمله، پیچ دکمه ای، پیچ سر بیضی، پیچ گردن الماس، پیچ مخصوی ریلی NF F50-008، پیچ ماهی، پیچ گیره، پیچ لنگر، پیچ گیره T و سایر پیچ و مهره های ویژه این صنعت.
**معیارهای استفاده از پیچ و مهره ها در خطوط ریلی
- طبق استانداردهای ریلی، هر اتصال باید حداقل با دو پیچ در هر ریل محکم شود تا بتواند گشتاور تقریبی 400 فوت-پوند را که بین 25000 تا 30000 پوند کشش در پیچ ایجاد می کند را تحمل کند.
- پیچ و مهره های مورد استفاده باید در اندازه مناسب و محکم در جای خود قرار بگیرند.
- پیچ و مهره های راه آهن باید با واشرهای فنری مناسب نصب شوند.
- پیچ و مهره های راه آهن طوری باید نصب شوند که مهره ها به صورت متناوت در داخل و خارج ریل فولادی قرار بگیرند.