نحوه ساخت ریل قطار- ریل راه اهن
ریل قطار
ریل ها یا همان فولاد های فرم داده شده در روبروی یکدیگر قرار گرفته اند وبصورت دو خط موازی هستند
که واگن های قطار از روی این ریل ها عبور می کنند . و برای ثابت نگه داشتن این ریل ها از سنگ استفاده شده
که به این سنگ هایی که برای نگهداری ریل ها قرار گرفته اند بالاست گفته می شود .
ترجیحا ریل های قطار را بالاتر از سطح زمین می سازند و دلیل انجام این کار این است که در مقابل زلزله ریل مقاومت داشته باشد.
ریل و واگن از اجزا پر اهمیت برای حرکت قطار هاهستند در صورت نبود ریل قطارها نمی توانند حرکت کنند پس نحوه ساخت ریل بسیار مهم است .
ریل فولاد نوردشدهای است که به شکل معین و به صورت دو رشتهٔ موازی روی ریلبندها نصب میشود.
هدف از ساخت و نصب ریلها معمولاً گذر واگن از روی آنهاست.
برای تثبیت و تعادل ریلها قطعات شکستهشدهٔ سنگ روی بستر راهآهن ریخته میشود. به این قطعهسنگها پارسنگ یا «بالاست» میگویند.
فرآیند ساخت ریل راه آهن
ساخت ریل باید توسط مهندسین ناظر مجرب انجام شود چون مراحل پیچیده زیادی دارد.
در اینجا می خواهیم فرآیند ساخت ریل راه آهن استاندارد EN 13674 – ۱ را شرح دهیم. بنابراین با آهن ملل همراه باشید.
- نیتروژن ذوب
میزان نیتروژن ذوب معمولا در تولید میله های فولادی کمتر از ۱۲۰ ppm اما در ریل راه آهن نباید از ۹۰ ppm بیشتر باشد.
- هیدروژن ذوب
میزان هیدروژن باید کمتر از ۲/۵ ppm باشد.
میزان هیدروژن اهمیت زیادی دارد به همین علت مجددا مقدار آن در مرحله ی آخر ریخته گری اندازه گیری می شود.
- میزان اکسیژن ذوب
طبق استاندارد برای ساخت ریل میزان اکسیژن ذوب ۲۰ ppm می باشد.
- سولفور پرینت
تست سولفور پرینت برای مقایسه ی استانداردهای مشخص با اندازه گیری
میزان پراکندگی و توزیع ترکیبات گوگردی مورد استفاده قرار می گیرد.
- آزمون سختی
لازم است حتما بعد از تولید، آنالیز شیمیایی برای مشخص شدن این پارامتر انجام شود
چون میزان سختی و استحکام ریل راه آهن اهمیت والایی دارد.
- عمق دکربوره
باید بعد از ساخت عمق دکربوره کنترل شود چون معیاری برای سختی سنجی ریل فولادی می باشد.
- ناخالصیهای اکسیدی
میزان ناخالصی های اکسیدی در ریل های تولید شده بسیار اهمیت دارد
و باید دقیقاً طبق استاندارد باشند. استاندارد قابل قبول برای ناخالصی های اکسیدی به شکل زیر است:
K3<10 برای حداقل ۹۵ درصد نمونه ها
K3<20 برای حداکثر ۵ درصد نمونه ها
مشخصات فنی ریل راه آهن
راه آهن از لحاظ شکل ظاهری از پروفیل های فولادی نورد شده تشکیل شده است
که در دو خط موازی در کنار هم قرار گرفته و سپس به شاسی پیچ و مهره می شوند.
از آنجایی که مهم ترین وظیفه راه آهن حمل بار و هدایت صحیح وسیله نقلیه است،
باید به گونه ای ساخته شود که نیروهای ورودی خارجی در سراسر راه آهن توزیع شوند.
در غیر این صورت فشار بیشتری در نقاط خاصی وارد می شود و باعث شکستن ریل و انحراف قطار می شود.
برای اینکه بتوان نیرو را توزیع کرد، ریل ها با بست ها متصل می شوند. این از نظر فنی مهم است
زیرا اصطکاک بین وسیله نقلیه و ریل راه آهن را کاهش می دهد.
بنابراین هیچ مانعی برای حرکت وجود ندارد و ریل ها بر اثر نیروی قطار نمی شکند.
سایر مشخصات فنی که باید در ساخت خطوط راه آهن در نظر گرفته شوند عبارتند از
اعمال، تنش های دینامیکی و استاتیکی، سایش و خوردگی و سایر نیروهای موجود
در صورت رعایت تمامی این موارد در ساخت ریل، ریل با کیفیتی تولید می شود
برای این کار، فرآیند تولید ریل باید بسیار دقیق باشد و عملیات متالورژی ثانویه و گازرزدایی در کوره پاتیلی باید به درستی در خلاء انجام شود.
پس از تولید ریل، ریل های تولید شده باید از نظر عیوب شیمیایی، ابعادی، سطح ظاهری شمش به طور کامل بررسی شوند
تا از نظر فنی مطابق با استانداردها واجد شرایط باشند.
ریل و واگن معدنی :
همان طور که از نام این نوع ریل مشخص است برای مسیر واگن های معدن مورد استفاده قرار می گیرد.
این ریل ها در معادن سرعت کار و انتقال مواد را افزایش می دهند.
در نتیجه کارگران معدن بیشترین انرژی خود را به جای حمل و نقل صرف استخراج می کنند و در نهایت سود بیشتری ایجاد می شود.
بنابراین استفاده درست از خطوط ریل معدنی، بهره برداری از معادن را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
پس هزینه ای که برای ریل های معدنی پرداخته می شود نوعی سرمایه گذاری است.
وضعیت خط ریل راه آهن ایران و جهان
ریل تولیدی آهن آلات ایران U33 نام دارد اما ریل مناسب برای شرایط آب و هوایی و بار ایران UIC60 است.
در سال ۸۶ مسئولان راه آهن کشوری با یک شرکت فولادی قراردادی برای تولید ریل مطابق با استانداردهای جهانی امضا کردند
که به دلیل مشکلات واردات نتوانستند این کار را انجام دهند.
امروزه ۱۷ کشور دنیا تولیدکننده استاندارد ریل هستند
و ایران نیز با پروژه ساخت راه آهن جدید در کارخانه ذوب آهن کشور به عنوان هجدهمین کشور تولید کننده ریل شناخته می شود.
اما همچنان مشکل واردات مواد اولیه را دارد. بزرگترین تولید راه آهن چین است که سالانه ۵۵۰۰۰۰ تن ریل راه آهن تولید می کند.
پس از آن ژاپن، آمریکا و اتریش تولیدکنندگان فعال در جهان هستند.
این نوع ریل ها پرکاربرد ترین نوع ریل ها هستند که برای خطوط حمل و نقل واگن بین شهری و کشوری از آن ها استفاده می شود
و هر چه توانایی یک کشور در تهیه آن بیشتر باشد قطعاً حمل و نقل قطاری بیشتر و راحت تری خواهد داشت.